Η Κυκλική Οικονομία στην Ελλάδα Εθνική Στρατηγική
- Εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία (Δεκέμβρης 2018)
Το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί και στην ελληνική πραγματικότητα λόγω των μεγάλων δυνατοτήτων
αξιοποίησης πόρων που παρουσιάζει, της διαθέσιμης γνώσης και εξειδίκευσης των νέων επιστημόνων αλλά και των αλλαγών
που γίνονται αυτή την περίοδο στη χώρας μας.
Η κρίση που έπληξε τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, και η ανεργία δημιουργούν περισσότερες ευκαιρίες για τη μετάβαση στο μοντέλο
της κυκλική οικονομίας. Η έλλειψη διαθέσιμων κεφαλαίων για αγορά πρώτων υλών, η ευελιξία των μικρομεσαίων και των
κοινωνικών επιχειρήσεων, η ανάγκη για εργασία των νέων επιστημόνων, σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις της περιβαλλοντικής
νομοθεσίας τροφοδοτούν τις πρωτοβουλίες ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης. Η κυκλική οικονομία στην Ελλάδα μπορεί
να τροφοδοτήσει ένα ποιοτικό άλμα στην οικονομία, που θα αποτελεί αναπτυξιακό μετασχηματισμό.
Βασικά περιεχόμενα της δημόσιας πολιτικής για την κυκλική οικονομία
- Χρηματοδοτικά εργαλεία.
- Σχεδιασμός και θέσπιση ρυθμιστικού πλαισίου και κανονισμών, καθώς και άρση γραφειοκρατικών εμποδίων.
- Σύνδεση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής οικονομίας με την τεχνολογική καινοτομία και ανάπτυξη
και υποστήριξη πιλοτικών/επιδεικτικών δράσεων κυκλικής οικονομίας. - Βελτίωση της διακυβέρνησης και της δικτύωσης και επιτάχυνση διαδικασιών.
- Η Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία δημιουργεί πολλαπλά οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη και πρέπει
να υιοθετηθεί ως δημόσια πολιτική.
Οι κύριοι στόχοι της Εθνικής Στρατηγικής
Οι κύριοι μακροπρόθεσμοι στόχοι στη χώρα μας (2030) είναι:
- Ενσωμάτωση κριτηρίων οικολογικού σχεδιασμού και ανάλυση κύκλου ζωής των προϊόντων, αποφεύγοντας την εισαγωγή
επικίνδυνων ουσιών στην παραγωγή τους και διευκολύνοντας την επιδιορθωσιμότητα και την επέκταση της διάρκειας ζωής. Η
χρήση μη επικίνδυνων ουσιών βελτιώνει παράλληλα την ποιότητα των αποβλήτων κατά την παραγωγική διαδικασία, μειώνοντας
και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. - Αποτελεσματική εφαρμογή της ιεράρχησης της διαχείρισης των αποβλήτων, προωθώντας την πρόληψη της δημιουργίας και
ενθαρρύνοντας την επανάχρηση και ανακύκλωση. - Δημιουργία και προώθηση Οδηγών βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης στις παραγωγικές διαδικασίες.
- Προώθηση καινοτόμων μορφών κατανάλωσης, όπως η χρήση υπηρεσιών αντί αγοράς προϊόντων ή η χρήση ηλεκτρονικών
υπολογιστών και ψηφιακών πλατφορμών. - Προβολή ενός ορθολογικού μοντέλου κατανάλωσης, στη βάση της διαφάνειας της πληροφόρησης για τα χαρακτηριστικά αγαθών και υπηρεσιών, τη διάρκεια ζωής τους και την ενεργειακή τους απόδοση.
- Διευκόλυνση και δημιουργία κατάλληλων διαύλων ανταλλαγής πληροφοριών και συντονισμού μεταξύ των διοικήσεων, της
επιστημονικής κοινότητας και των οικονομικών και κοινωνικών φορέων, ώστε να δημιουργηθούν συνέργειες συμβατές με τη
μετάβαση στο κυκλικό μοντέλο. - Προβολή της σημασίας της μετάβασης από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία, προωθώντας διαφάνεια στις διαδικασίες,
αναπτύσσοντας την ενημέρωση των πολιτών, την κατάρτιση και ευαισθητοποιώντας την κοινωνία. - Επεξεργασία διαφανών και εφικτών δεικτών παρακολούθησης της υλοποίησης της μετάβασης.
Κυκλική Οικονομία – Η επόμενη μέρα
Το νέο κυκλικό μοντέλο έχει ως αποτέλεσμα:
- Εξοικονόμηση πολλών δις ευρώ ετησίως στις βιομηχανίες.
- Νέες θέσεις εργασίας.
- Ενίσχυση του ΑΕΠ των χωρών της Ε.Ε.
- Ετήσια μείωση των αερίων θερμοκηπίου.
- Μείωση θαλάσσιας ρύπανσης.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Eνέργειας όπως διαφαίνεται στην Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία, η κυκλική οικονομία αποτελεί ευκαιρία και ανάγκη για την Ελλάδα. Η χώρα μας παρουσιάζει μεγάλες δυνατότητες εφαρμογής αυτού του παραγωγικού/οικονομικού μοντέλου για πολλούς λόγους, όπως:
- Διαθέσιμοι φυσικοί πόροι και αναξιοποίητοι δευτερογενείς πόροι και απόβλητα.
- Επιστημονικό δυναμικό και τεχνογνωσία αλλά και παραγωγική και τεχνική παράδοση σε τεχνικά επαγγέλματα.
- Πρωτογενής τομέας με δυνατότητες ανάπτυξης και ανάγκες εκσυγχρονισμού και μείωσης του κόστους παραγωγής.
Χαμηλοί δείκτες στην παραγωγικότητα των πόρων, καθώς και στην παραγωγικότητα της ενέργειας (και στην ενεργειακή απόδοση) - Διαθέσιμο πλαίσιο στρατηγικής από ΕΕ και διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία.
- Γνώση και εξειδίκευση των νέων Ελλήνων και Ελληνίδων επιστημόνων.
- Αλλαγές που γίνονται στον τομέα διαχείρισης αποβλήτων.